Giá trị thời gian của tiền là một khái niệm tài chính cho rằng một lượng tiền sẵn có tại thời điểm hiện tại có giá trị cao hơn số tiền tương tự trong tương lai do khả năng sinh lời tiềm năng của nó. Một trong những nguyên lý cơ bản nhất của quản lý tài chính là Tiền có giá trị theo thời gian. Bất kỳ nhà đầu tư hay nhà quản trị tài chính nào cũng cần sử dụng công cụ này để định giá các khoản đầu tư cũng như phân bổ tài chính sao cho phù hợp. Hãy cùng The Mastro tìm hiểu về giá trị thời gian của tiền qua bài viết dưới đây.
GIÁ TRỊ THỜI GIAN CỦA TIỀN LÀ GÌ?
Giá trị thời gian của tiền là khái niệm cho rằng khoản tiền sẵn có tại thời điểm hiện tại có giá trị cao hơn số tiền tương tự trong tương lai do khả năng sinh lời tiềm năng của nó.
Giá trị thời gian của tiền thể hiện lý do tại sao 20.000 đô la trong hôm nay có giá trị hơn 20.000 đô la trong tương lai. Nếu ai đó nhận được 20.000 đô la ngày hôm nay, họ có thể đầu tư ngay lập tức. Nếu số tiền tương tự được nhận trong 10 năm kể từ bây giờ, thì 10 năm chờ đợi thể hiện chi phí cơ hội.
Vì một số khoản đầu tư như tài khoản tiết kiệm, niên kim, cổ tức hoặc chứng chỉ tiền gửi cung cấp cho các nhà đầu tư khoản lãi thường xuyên, được đảm bảo, gộp vào các thang thời gian hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc hàng năm, nên thời gian có tác động trực tiếp và dễ dàng tính toán đến giá trị của tiền. Vì một số tăng trưởng tiền tệ có thể được thực hiện về cơ bản là không có rủi ro, tiền thường có giá trị cao hơn khi nó nhận được càng sớm càng tốt.
Giá trị thời gian của tiền rất hữu ích vì nó giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định với tiền của họ bằng cách giúp họ định lượng giá trị tài sản hiện tại sẽ có giá trị bao nhiêu theo thời gian nếu đầu tư vào các loại phương tiện đầu tư khác nhau. Bởi vì tiền đầu tư bây giờ có thể tăng lên đáng giá hơn trong tương lai, khái niệm TVM thường được sử dụng để khuyến khích mọi người tiết kiệm sớm hơn để nghỉ hưu.
Giá trị của tiền theo thời gian cũng thường được nói đến khi sử dụng các thuật ngữ như ưu tiên thời gian hoặc định hướng dài hạn. TVM có thể được sử dụng để tính toán giá trị tương lai của các quỹ cá nhân hoặc doanh nghiệp và được sử dụng trong khoa học tính toán và lý thuyết kinh tế. Đây cũng là một phần quan trọng của phân tích dòng tiền chiết khấu (DCF), một cách phổ biến để xác định giá trị tương lai của tiền đầu tư.
GIÁ TRỊ THỜI GIAN CỦA TIỀN HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO
Ví dụ nếu bạn có 1 triệu đồng đem đầu tư hoặc cho vay với lãi suất 7%/năm thì sau một năm số tiền nhận được là 1,07 triệu đồng. Nói cách khác 1 triệu đồng hôm nay sẽ có giá trị 1,07 triệu đồng sau một năm nếu lãi suất là 7%/năm.
Tiền tệ có giá trị theo thời gian, 1 đồng mà ta nhận được tại thời điểm ngày hôm nay có giá trị hơn 1 đồng nhận được tại một thời điểm nào đó trong tương lai (nếu lãi suất đầu tư > 0).
Lãi kép (Compounding)
Khi phần tăng trưởng của một khoản đầu tư bắt đầu tăng giá trị theo thời gian, điều này được gọi là lãi kép. Đối với các phương tiện đầu tư không có lãi kép theo thời gian, thời gian cũng có tác động vì những thứ như chứng khoán trong lịch sử tăng giá trị theo thời gian.
Bản chất của tiền theo giá trị thời gian
- Đồng tiền của hôm nay có thể được sử dụng để đầu tư sinh lời. Nếu có 100 triệu ngay hôm nay, bạn có thể đầu tư vào cổ phiếu với lãi suất kì vọng khoảng 15%/năm, hoặc ít nhất, bạn sẽ gửi ngân hàng với lãi suất là 7%/năm, và sau một năm nhận lại gốc và lãi là 107 triệu.
- Cùng với thời gian, lạm phát có thể xảy ra. Trong môi trường có lạm phát đồng tiền sẽ bị mất giá, sức mua của tiền bị giảm theo thời gian, làm cho một đồng nhận được trong tương lai có giá trị thấp hơn một đồng nhận được ngày hôm nay.
- Rủi ro không nhận được số tiền đó trong tương lai. Tương lai là vô định, chúng ta không thể biết được 1 đồng nhận được trong hôm nay không thể có cùng giá trị với 1 đồng nhận được trong tương lai. Tình trạng nền kinh tế tăng trưởng hay suy thoái, điều này có thể khiến cho nhà đầu tư, doanh nghiệp thiệt hại, phá sản và khoản tiền mà chúng ta kỳ vọng nhận được cũng có thể sẽ không còn.
CÔNG THỨC XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ THỜI GIAN CỦA TIỀN
Trong khi có các máy tính trực tuyến xác định giá trị thời gian của tiền, TVM cũng có thể được tính thông qua phương trình giá trị thời gian của tiền. Có nhiều biến thể của công thức TVM để tính TVM cho các loại phương tiện đầu tư khác nhau, tuy nhiên, có một số công thức phổ biến được sử dụng. Dưới đây là các biến chính trong công thức giá trị thời gian của tiền:
- Giá trị hiện tại (PV): Giá trị hiện tại là bao nhiêu
- Giá trị tương lai (FV): Giá trị của nó trong tương lai
- Số chu kỳ tính lãi kép (n): Cho dù được đo lường hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm, tổng số khoảng thời gian tính lãi kép theo thời gian
- Lãi suất (i): Tỷ lệ mà tiền của bạn dự kiến sẽ tăng theo phần trăm
Công thức TVM tính giá trị tương lai của tiền là: FV = PV x (1 + i) n
Công thức TVM tính giá trị hiện tại của tiền là: PV = FV / (1 + i) n
Ngoài ra còn có các biến thể về giá trị thời gian của công thức tiền giúp tính toán giá trị của các loại đầu tư cụ thể như niên kim.
VÍ DỤ VỀ GIÁ TRỊ THỜI GIAN CỦA TIỀN
Cách tốt nhất để hiểu về giá trị thời gian của tiền là với ví dụ về giá trị thời gian của tiền cho thấy khả năng tăng trưởng đầu tư bao nhiêu theo thời gian với lãi suất kép. Nếu 100.000 đô la được đầu tư vào tài khoản, trái phiếu hoặc niên kim có tỷ suất sinh lợi hàng năm là 5%:
- Sẽ có 105.000 đô la sau một năm
- Sẽ có $ 115.762,50 sau ba năm
- Sẽ có $ 127.628,19 sau năm năm
- Sẽ có $ 162.889,46 sau 10 năm
- Sẽ có $ 265.329,77 sau 20 năm
- Sẽ có $ 432.194,24 sau 30 năm
Kết quả rút ra: Tiền được đầu tư càng lâu, tiền càng tăng nhanh do lãi kép.
GIÁ TRỊ HIỆN TẠI ĐẾN TƯƠNG LAI
Để tính toán giá trị tương lai của tiền dựa trên giá trị hiện tại, chỉ cần lắp các chỉ số đầu tư vào công thức giá trị thời gian của tiền.
Đầu tiên, hãy xác định những con số nào tương ứng với những biến nào. Trong ví dụ này, 10.000 đô la đang được đầu tư trong hai năm với tỷ suất sinh lợi hàng năm là 5%
- Giá trị hiện tại (PV): 10.000 USD
- Giá trị tương lai (FV): Đây là những gì công thức này sẽ xác định
- Số kỳ tính lãi kép (n): 2
- Lãi suất: 5% hoặc 0,05
Đưa các số vào công thức: FV = PV x (1 + i) n
- FV = 10.000 đô la x (1 + 0,05) 2 = $ 11.025
GIÁ TRỊ TƯƠNG LAI ĐẾN HIỆN TẠI
Để tính giá trị hiện tại của tiền dựa trên giá trị tương lai, bạn chỉ cần lắp các con số vào công thức.
Đầu tiên, hãy xác định những con số nào tương ứng với những biến nào. Trong ví dụ này, bạn có 11.025 đô la sau khi đầu tư trong hai năm với tỷ suất sinh lợi hàng năm là 5%
- Giá trị hiện tại (PV): Đây là những gì công thức này sẽ xác định
- Giá trị tương lai (FV): $ 11.025
- Số kỳ tính lãi kép (n): 2
- Lãi suất: 5% hoặc 0,05
Đưa các số vào công thức: FV = PV x (1 + i) n
- PV = 11.025 đô la x (1 + 0,05) 2 = $ 10.000
Giá trị thời gian của tiền là một khái niệm quan trọng để hiểu tác động của thời gian lên giá trị của tiền, dự đoán số tiền cá nhân và công ty cần đầu tư để đạt được các mục tiêu trong tương lai và tính toán giá trị tương lai của các khoản đầu tư. The Mastro hy vọng bài viết sẽ giúp bạn định lượng giá trị thời gian của tiền, từ đó lập kế hoạch tài chính cho tiền của mình một cách thông minh. Chúc bạn thành công!