Đầu tư chứng khoán là một trò chơi khá căng thẳng và nếu không cẩn thận, bạn sẽ mắc một số sai lầm đầu tư nghiêm trọng có thể khiến bạn mất rất nhiều tiền. Một nhà đầu tư chứng khoán thành công không chỉ cần tuân thủ kỷ luật, tìm kiếm được cơ hội tốt mà còn cần hạn chế tối thiểu các sai lầm nhằm đảm bảo thành quả đầu tư của mình.
Các nhà đầu tư lần đầu có thói quen quá háo hức muốn nhảy ngay vào cuộc chơi và không thường xuyên học hỏi từ những sai lầm của người đi trước. Trái ngược đối với những nhà đầu tư thông minh, họ lựa chọn trau dồi kiến thức từ trải nghiệm của người khác thay vì tự mình đi lại con đường mòn đắt giá đó. Hãy cùng The Mastro tìm hiểu 5 sai lầm phổ biến trong đầu tư chứng khoán điển hình mà hầu như các nhà đầu tư mới đều mắc phải qua bài viết dưới đây.
TÂM LÝ SỢ THUA LỖ
Có lẽ kẻ giết người số 1 về lợi nhuận đầu tư là cảm xúc. Nỗi sợ hãi và lòng tham thống trị thị trường đã quá kinh điển, nhưng không vì vậy mà các nhà đầu tư để nỗi sợ hãi hay lòng tham điều khiển các quyết định của mình. Trên thực tế, nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường chứng khoán luôn có tâm lý lo lắng gấp đôi bên cạnh việc vui mừng khi thị trường liên tục vượt đỉnh mới, cũng đi kèm với một nỗi lo thường trực về việc thị trường sẽ có nhịp điều chỉnh mạnh sau giai đoạn tăng mạnh.
Tuy nhiên, nhà đầu tư nên có một cái nhìn dài hạn khi tiếp cận công việc đầu tư. Theo lời khuyên từ ông Nguyễn Sang Lộc, Trưởng phòng Quản lý danh mục đầu tư Dragon Capital Việt Nam cho rằng thị trường sẽ luôn vận động theo xu hướng đi lên trong dài hạn, do đó các quyết định đầu tư có thể có rủi ro trong ngắn hạn nhưng xét trong thời gian dài hơn thì việc đầu tư đều đặn và có kỷ luật sẽ luôn luôn mang lại hiệu quả sinh lời tốt hơn rất nhiều so với gửi tiết kiệm.
Bên cạnh đó, phần lớn nhà đầu tư chỉ tham gia khi thị trường đã và đang tăng điểm tích cực, đồng thời luôn thiếu niềm tin vào thị trường khi những yếu tố tiêu cực vừa xuất hiện. Để tránh tâm lý nao núng khi thị trường có những diễn biến không thuận lợi, các nhà đầu tư cần xác định rõ bốn nội dung chính này trước khi đặt chân vào thị trường: mục tiêu đầu tư, khả năng chấp nhận rủi ro, tìm hiểu rõ kênh đầu tư và khả năng giữ một tâm lý vững chắc.
Nhưng liệu rằng trong cái rủi lại có cái may, những thời điểm thị trường giảm điểm lại chính là khi nhà đầu tư có thể tích lũy các tài sản với giá vốn thấp.
THIẾU KIÊN TRÌ
Việc thiếu kiên trì trong đầu tư cũng là sai lầm được đề cập tới, khi mà lượng lớn các nhà đầu tư mới sẽ có cảm giác chán nản dẫn tới bỏ cuộc giữa chừng. Trong khi đó, thời gian là yếu tố quan trọng trong đầu tư chứng khoán. Tốt nhất, bạn nên giữ các khoản đầu tư càng lâu càng tốt để tối đa hóa lợi nhuận của mình.
Trong giai đoạn đầu cuộc chơi, ít nhất là khoảng 12 tháng, bạn không nên quá tập trung vào tỷ lệ sinh lời bởi lẽ số vốn bạn bỏ ra là chưa đủ nhiều và thời gian chưa đủ lâu sẽ khiến tỷ lệ tăng trưởng ở mức thấp.
Điều quan trọng là giữ kỷ luật và xây dựng thói quen đầu tư định kỳ. “Kết quả sẽ thường đến lúc chúng ta ít ngờ đến”.
CHỈ TẬP TRUNG VÀO LỢI NHUẬN NGẮN HẠN
Để kiếm được lợi nhuận cao trong một thời gian ngắn, nhiều nhà đầu tư lần đầu đưa ra những quyết định hấp tấp và thiếu hiểu biết, vượt xa khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân nhà đầu tư. Và những điều này nhiều khả năng sẽ dẫn đến thua lỗ.
Những ý tưởng tập trung vào lợi nhuận trong ngắn hạn có thể đã hạn chế tầm nhìn của các nhà đầu tư, khiến họ bỏ lỡ giai đoạn tăng nóng của thị trường và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tương lai nguồn tài chính của các nhà đầu tư.
Do đó, nhà đầu tư nên tập trung vào việc tích lũy trong khoảng thời gian 1-2 năm đầu tiên, và không cần quá chú trọng vào tỷ suất sinh lời cao mà chỉ cần ở mức ổn định để có đủ số vốn cần thiết.
DÙNG TIỀN NHÀN RỖI NGẮN HẠN ĐỂ ĐẦU TƯ DÀI HẠN
Hầu hết mọi người nhảy vào thị trường chứng khoán trước khi xây dựng cho mình một nền tảng tài chính vững chắc là sai lầm lớn nhất mà các nhà đầu tư thường mắc phải. Chính sai lầm này khiến rất nhiều nhà đầu tư đã buộc phải đưa ra quyết định bán cổ phiếu ngay tại các thời điểm thị trường tiêu cực nhất nhằm thanh toán các khoản nợ đến hạn.
Trước khi đầu tư, bạn nên kiểm soát cách tiêu tiền của mình. Một phần lớn trong số đó là xây dựng quỹ dự trữ tiền mặt cho những trường hợp khẩn cấp mà bạn không cần phải phụ thuộc vào các khoản đầu tư của mình. Hãy nhớ rằng “Chỉ nên dùng khoản tiền nhàn rỗi trong khoảng 5-10 năm và tuyệt đối không vay mượn để đầu tư”.
KHÔNG ĐA DẠNG HÓA DANH MỤC ĐẦU TƯ
Đa dạng hoá danh mục đầu tư tuy không hoàn toàn có thể xoá bỏ được hết rủi ro, nhưng có thể giảm bớt mức rủi ro đó theo nguyên tắc đầu tư “không nên để tất cả trứng vào cùng một giỏ”. Chỉ đầu tư vào bất kỳ một loại tài sản nào như vốn chủ sở hữu hoặc hàng hóa sẽ làm tăng rủi ro của bạn lên một lượng đáng kể.
Cách dễ nhất để tránh phạm phải sai lầm đầu tư này là hãy xây dựng danh mục đầu tư của bạn bao gồm các khoản đầu tư ngắn hạn và dài hạn. Bạn cũng cần có sự kết hợp giữa các khoản đầu tư rủi ro cao và rủi ro thấp, để mức rủi ro được phân bổ trên danh mục đầu tư của bạn một cách lành mạnh. Theo nguyên tắc chung, không phân bổ nhiều hơn 5% đến 10% cho bất kỳ khoản đầu tư nào.
Trong trường tài chính của bạn không đủ mạnh để đầu tư vào nhiều cổ phiếu, trái phiếu và các tài sản khác cùng một lúc, bạn cũng không có nhiều thời gian và kiến thức chuyên sâu để phân tích và theo dõi thị trường thường xuyên. Đầu tư gián tiếp thông qua các quỹ đầu tư mở với các chuyên gia đầu tư kinh nghiệm là lựa chọn tối ưu nhất.
Nếu đầu tư vào các công ty thì bạn sẽ nhận được cổ phiếu, còn đầu tư vào quỹ mở thì sẽ nhận được chứng chỉ quỹ. Nếu quỹ đầu tư thành công thì giá trị tài sản của quỹ tăng lên tức là giá trị chứng chỉ quỹ tăng lên và đem lại lợi nhuận cho bạn.
Đây là một trong những sai lầm phổ biến nhất mà các nhà đầu tư lần đầu mắc phải khi họ giao dịch cổ phiếu.Hãy nhớ rằng các tài sản liên quan đến thị trường tài chính có thể dao động về giá trị. Vì vậy, để tận dụng tối đa các khoản đầu tư, hãy nghiên cứu đầy đủ và đưa ra quyết định sáng suốt dựa trên bằng chứng chứ không phải dựa trên bản năng hoặc cảm xúc. The Mastro chúc bạn thành công!